Trzej muszkieterowie, arcydzieło klasycznego gatunku "powieści płaszcza i szpady", miało swe źródło w autentycznym pamiętniku XVII-wiecznym, przedstawiającym perypetie młodego szlachcica z prowincji, który przybył do Paryża z zamiarem zrobienia kariery i uwikłany został w skomplikowaną rywalizację o pełnię władzy, jaką Ludwik XIII toczył ze swym pierwszym ministrem, kardynałem Richelieu.
Dumas ożywił ten pamiętnikarski zapis prawdziwym powieściopisarskim geniuszem - stworzył czwórkę niezapomnianych postaci: Atosa, Portosa i Aramisa - doświadczonych muszkieterów w służbie królewskiej oraz młodocianego d'Artagnana, który dołącza do ich grona i szybko dorównuje im męstwem bitewnym i ogładą towarzyską.